برای شناخت مدارات سری و موازی در الکترونیک اگر در یک مدار الکتریکی دو یا چند مصرف‌کننده به‌گونه‌ای به هم‌بسته شوند که جریان عبوری از هر یک از آنها یکسان باشد، می‌گوییم مصرف‌کننده‌ها باهم سری بسته‌شده‌اند. مصرف‌کننده‌ها می‌توانند مقاومت‌های مساوی یا غیرمساوی نیز باشند. دو عدد لامپ با یکدیگر به‌صورت سری بسته‌شده‌اند.
شناخت مدارات سری و موازی در الکترونیک
تعریف مدار موازی
اگر در یک مدار الکتریکی، دو یا چند مصرف‌کننده طوری به هم متصل شوند که ولتاژ دو سر آنها باهم برابر باشد، می‌گوییم مصرف‌کننده‌ها باهم به‌صورت موازی بسته‌شده‌اند. شکل زیر سه عدد مقاومت را که به‌صورت موازی بسته‌شده‌اند نشان می‌دهد.
در نقشه‌ی فنی به‌جای هر قطعه، از علامت قراردادی یا نماد آن نقشه‌ی فنی مانند شکل زیر:
برای محاسبه مقاومت معادل در مدار موازی نشان داده که در زیر آمده است از رابطه ی RT استفاده می کنیم.
شناخت مدارات سری و موازی در الکترونیک
فرض کنید دو عدد لامپ ۶ ولتی یک وات و یک عدد لامپ ۱۲ ولتی یک واتی داریم، می‌خواهیم هر سه لامپ را با یک منبع تغذیه روشن کنیم. حالات زیر اتفاق می‌افتد: هر سه لامپ را به‌صورت موازی ببندیم و به منبع ۶ ولت وصل کنیم. در این صورت لامپ‌های ۶ ولتی نور طبیعی دارند ولی لامپ ۱۲ ولت، نور طبیعی ندارد زیرا ولتاژ تغذیه‌ی آن کمتر از ۱۲ ولت است.
هر سه لامپ را به‌صورت موازی ببندیم و به منبع ۱۲ ولت وصل کنیم. در این صورت لامپ ۱۲ ولتی دارای نور طبیعی است، ولی لامپ‌های ۶ ولتی هر دو می‌سوزند. زیرابه دو سر آنها ولتاژ ۱۲ ولت، بیشتر از ولتاژ تغذیه وصل شده است،
دو لامپ ۶ ولتی یک وات را با یکدیگر سری می‌کنیم و به ولتاژ ۱۲ ولت اتصال می‌دهیم. در این صورت به هر لامپ ۶ ولتی، ولتاژی برابر با ۶ ولت می‌رسد و لامپ‌ها با نور طبیعی خودکار می‌کنند. لامپ ۱۲ ولتی را نیز در این مدار، لامپ ۱۲ ولت نیز با نور طبیعی خودکار خواهد کرد.
به مدار الکتریکی مدار سری موازی می‌گویند. درمدارهای سری- موازی تعدادی از عناصر با یکدیگر سری و تعدادی دیگر باهم موازی یا با مجموعه‌های سری عناصر، موازی می‌شوند. مقاومت‌های R3، R 2 با یکدیگر موازی هستند و مجموعه‌ی این مدارها با ۱R به‌صورت سری بسته‌شده است.
در تحلیل مدارهای سری-موازی، معمولاً باید مدار را به‌صورت سری یا موازی درآورد تا تحلیل و بررسی ما آسان شود در مدارهای ترکیبی سری-موازی باید اضافه کنم که قسمت‌هایی از مدار که به‌صورت سری بسته‌شده‌اند تمام ویژگی‌های مدار سری رادارند و قسمت‌هایی از مدار که به‌صورت موازی است، تمام خواص مدار موازی را دارد.
